De betonstop is sinds enkele jaren niet meer uit het nieuws weg te slaan. Intussen is men geëvolueerd van de term ‘betonstop’ naar de term ‘bouwshift’. Maar wat betekent dit nu concreet? En wat zijn de praktische gevolgen voor uw bouwaanvraag? Dit artikel biedt u een overzicht.
Betonstop betekenis: wat houdt de betonstop / bouwshift in?
Zeer concreet houden de termen betonstop / bouwshift in dat we met zijn allen minder ruimte in beslag nemen. De bedoeling van de betonstop is dat er in 2040 geen nieuwe open ruimte meer wordt ingenomen voor bebouwing. Er wordt dus gestreefd naar een zuiniger ruimtegebruik.
Concreet heeft de betonstop / bouwshift als doel om enkel nog te verdichten op ruimtelijk daarvoor geschikte locaties. Dit is dichtbij de kernen of waar de ruimte reeds ingenomen is door bebouwing. Het beleid wil open ruimte vrijwaren of herschikken om zo bijkomende open ruimte te creëren.
Hoe zal men deze betonstop / bouwshift vorm geven?
Hierover is al veel inkt gevloeid. De laatste stand van zaken is het akkoord dat hierover begin december gesloten werd door de Vlaamse Regering. Het gaat hier echter louter om een akkoord. Dit moet nog omgezet worden in bindende regelgeving, wat nog enige tijd kan duren. Tot het zover is, blijven de gewone regels inzake o.a. planschadevergoeding en herbestemming gelden.
Wat houdt dit principeakkoord van de Vlaamse Regering over de invulling van de betonstop / bouwshift in?
In dit akkoord over de invulling van de betonstop / bouwshift is onder andere afgesproken dat de ‘woonreservegebieden’ onder een stolp geplaatst zouden worden tot 2040. Ook zou het de bedoeling zijn om de vergoedingen voor eigenaars die niet meer mogen bouwen, te verhogen.
Woonreservegebieden zijn meestal gebieden van enkele hectaren groot die aansluiten bij echte woongebieden, maar die meestal nog niet bebouwd zijn. Gemeenten zouden 20 jaar de tijd krijgen om te beslissen wat ermee gebeurt. Wordt de grond omgezet naar open ruimte, zal de gemeente een compensatie moeten betalen aan de eigenaars.
De gemeente hoeft dit niet te doen. Zij kan ook beslissen dat het gebied toch in aanmerking komt voor bebouwing. Dit zou echter pas kunnen na een openbaar onderzoek en het opstellen van een rapport over de milieu-effecten. De gemeente kan er ook voor kiezen om niets te doen. In dit geval zou het in 2040 aan de Vlaamse Regering zijn om de gronden eventueel te herbestemmen en de eigenaars hiervoor te vergoeden.
Een tweede luik van dit akkoord houdt in dat er hogere vergoedingen zouden komen voor wie niet meer mag bouwen op zijn bouwgrond. Deze vergoeding zou opgetrokken worden tot 100% van de huidige marktwaarde. Op heden bedraagt dit slechts 80% van het bedrag dat destijds betaald werd voor de aankoop van de grond, aangepast aan de indexatie. Het is niet duidelijk wie deze vergoeding zou moeten betalen. Dit vormt één van de grote pijnpunten van de betonstop / bouwshift. Het is dus mogelijk dat op dit punt in de definitieve teksten nog voor een andere oplossing gekozen wordt.
Lees hier meer over een bouwvergunning aanvechten.
Wat betekent de betonstop / bouwshift voor uw bouwaanvraag?
Op heden is dus nog niet geheel duidelijk hoe men concreet invulling zal geven aan de betonstop / bouwshift. Hiertoe is het wachten op de definitieve wetgevende teksten die zullen worden aangenomen. Dit betekent echter niet dat er momenteel geen rekening mee gehouden moet worden. Er gaat wel degelijk een impact uit van deze concepten op zowel lopende als nieuwe bouwaanvragen.
Zo zal een lokaal bestuur immers veelal om andere redenen uw bouwaanvraag weigeren indien zij deze niet in overeenstemming acht met deze principes. Een weigering kan bijvoorbeeld gebeuren op basis van lokale beleidsvisies.
De vraag is echter of deze weigering van uw bouwvergunning wettig is. Meestal zijn deze weigeringen immers gebaseerd op lokale beleidsvisies die geen bindende kracht hebben. Hierdoor mag er slechts in welbepaalde gevallen rekening mee gehouden worden. Ook wordt er vaak verwezen naar allerlei studies waarvan niet geheel duidelijk is hoe deze zich verhouden tot uw bouwaanvraag.
Lees meer over de stappen van een bouwvergunning aanvragen/ omgevingsvergunning aanvragen.
Weigering bouwvergunning op basis van de betonstop / bouwshift: wat te doen?
Het is echter zo dat er niet steeds aan deze voorwaarden voor het gebruik van beleidsvisies voldaan is. Ook kan dit in strijd zijn met eerdere gelijkaardige vergunningen die reeds in uw omgeving verleend werden. In dit geval is er immers geen sprake van een vaststaand beleid. Het is dus ten zeerste van belang om in dit geval te kijken of de weigering van uw vergunning wettig tot stand is gekomen. Hiervoor zal een analyse van de weigering noodzakelijk zijn. Tegen een onwettige weigering kan eventueel beroep ingesteld worden bij de provincie of de Vlaamse Regering.
Lees meer over uw mogelijkheden bij weigering omgevingsvergunning.
