In het kader van een successieplanning komt de schenking van vastgoed vaak voor. Wanneer u evenwel eigenaar bent van zowel binnenlands als buitenlands vastgoed, rijst de vraag welk vastgoed u eerst schenkt. Daarom vindt u in dit artikel meer informatie over de gevolgen van het opduweffect in de erfbelasting.
Hoe schenkt u vastgoed?
Vastgoed schenkt u altijd via een notariële akte in het land waarin het onroerend goed is gelegen. Een woning in Vlaanderen schenkt u dus via een Belgische notaris. Een goed gelegen in Spanje, schenkt u via een lokale notaris. U betaalt enkel de lokale schenkbelasting.
Wat is het “opduweffect”?
Als u vastgoed schenkt in Vlaanderen, betalen de begunstigden schenkbelasting. Deze schenkbelasting heeft progressieve tarieven. Voor begunstigden in rechte lijn en partners zijn de tarieven bijvoorbeeld 3-9-18-27%. Als u binnen een periode van 3 jaar meerdere vastgoedschenkingen doet, gelden de progressieve tarieven alsof u één schenking deed. De latere schenkingen worden dus in de hogere tarieven belast. Dit is het opduweffect in de schenkbelasting. Om die reden schenkt u dus gefaseerd en met tussenperioden van 3 jaar. Zo geniet u van de lagere tarieven.
Op een vastgoedschenking betalen de begunstigden later, bij overlijden, geen erfbelasting meer. Echter, als de schenker binnen drie jaar na een vastgoedschenking overlijdt, komt de waarde van deze schenking bij de belastbare basis van de erfbelasting. Hierop worden de progressieve tarieven van de erfbelasting (bijvoorbeeld 3-9-27% in rechte lijn en partner) toegepast. Dit is het opduweffect in de erfbelasting: op zich worden deze schenkingen niet opnieuw belast, maar zij tellen wel mee voor de berekening van het tarief. En resulteert dus in een hogere belasting. Dit kunt u vermijden door eerst buitenlands vastgoed te schenken.
Voorbeeld 1: u schenkt vastgoed in België
U bent eigenaar van drie onroerende goederen: (1) een villa met waarde van 500.000 euro, (2) een appartement ter waarde van 250.000 euro, (3) uw verblijf in Alicante, Spanje van 250.000 euro. U besluit om het appartement te schenken aan uw enig kind. De schenkbelasting bedraagt dan 13.500 euro.
| Schijf in euro | tarief | |
|---|---|---|
| Vanaf 0.01 tot en met 150.000 | 3 | |
| Vanaf 150.000,01 tot en met 250.000 | 9 | |
| Vanaf 250.000,01 tot en met 450.000 | 18 | |
| Vanaf 450.000,01 | 27 |
U overlijdt binnen de drie jaar na deze schenking. De onroerende boedel voor de erfbelasting heeft dan nog een waarde van 750.000 euro. U dient hierbij de 250.000 euro van het appartement bij te tellen. In totaal 1.000.000 euro. Op de eerste 250.000 euro is er geen erfbelasting. Hierop werd immers reeds schenkbelasting betaald. Maar de lagere schijven van 3% en 9% zijn hierdoor wel reeds benut. De overige 750.000 euro wordt dus belast aan het hoogste tarief van 27%. De erfbelasting bedraagt 202.500 euro.
| Schijf in euro | % |
|---|---|
| vanaf 0.01 tot en met 50.000 | 3 |
| vanaf 50.000,01 tot en met 250.000 | 9 |
| vanaf 250.000,01 | 27 |
Totale belasting: 216.000 euro.
Voorbeeld 2: u schenkt buitenlands vastgoed
Het opduweffect in de erfbelasting geldt enkel voor schenkingen die geregistreerd werden of geregistreerd moesten worden in België. De schenking van buitenlands vastgoed moet niet geregistreerd worden in België. Stel dat u in plaats van het Belgisch appartement, het verblijf in Alicante, Spanje schenkt.
In Alicante is er een vermindering van 99% van de schenkbelasting voor de rechte lijn. De belastbare basis in Spanje bedraagt dan 150.000 euro, belast volgens de progressieve tarieven van 7,65 tot 34%. Dit bedrag wordt met 99% verminderd in de Comunitat Valenciana. De Spaanse schenkbelasting komt finaal neer op zo’n 214 euro. Gemeentelijke meerwaardebelasting komt op 2.000 euro. Mogelijks komt hierbij nog nationale meerwaardebelasting bij.
Indien u binnen drie jaar overlijdt, speelt het opduweffect niet. Dit betekent dat de belastbare basis van de onroerende boedel in de erfbelasting 750.000 euro bedraagt, en u alle schijven kunt benutten. De erfbelasting is hierdoor lager: 154.500 euro.
Totale belasting: 156.714 euro.
Sommige Spaanse regio’s hebben vrij hoge schenkingsrechten. Indien het tweede verblijf gelegen zou zijn in Portugal, is de buitenlandse schenking interessanter. In Portugal is er immers een vrijstelling van schenkbelasting voor erfgenamen in rechte lijn en voor partners. Men betaalt dan uitsluitend een zegelrecht van 0,8%.
Lees meer over de schenkbelasting in Spanje.
Besluit: opduweffect in de erfbelasting
Met deze bijdrage willen we aantonen dat een buitenlandse vastgoedschenking het overwegen waard is. Uiteraard dient u hierbij ook de lokale fiscaliteit mee in acht te nemen. Tevens spelen persoonlijke wensen van de familieleden een grote rol.
Heeft u vragen over vastgoed schenken in het buitenland? Neem dan gerust contact op. We kunnen met u de verschillende opties bespreken.
Update februari 2024
