Naar Belgisch recht is een gesplitste aankoop, waarbij de ouders het vruchtgebruik aankopen en de kinderen de blote eigendom, nog steeds een valabele piste voor successieplanning. Dit geldt ook voor vastgoed gelegen in Spanje. Voor Nederlanders (of beter: inwoners van Nederland) is een dergelijke constructie vaak niet fiscaal interessant. Daarom bespreekt dit artikel de fiscale behandeling van een gesplitste aankoop in Spanje voor Nederlanders.
Hoe werkt een gesplitste aankoop in Spanje?
Naar Spaans recht is een gesplitste aankoop mogelijk. Het vruchtgebruik en de blote eigendom kunnen apart aangekocht worden. De waardering van het levenslange vruchtgebruik wordt berekend op basis van de leeftijd van de jongste vruchtgebruiker, namelijk 89 – de leeftijd van de jongste vruchtgebruiker = het percentage van het vruchtgebruik, met een minimum van 10%.
Een voorbeeld. U bent 60 jaar op moment van aankoop. Uw partner is 62 jaar op moment van aankoop. De waarde van het vruchtgebruik is dan 89 – 60 = 29%. De waarde van de blote eigendom 71%.
Bij het overlijden van de laatste vruchtgebruik, verwerft de blote eigenaar de volle eigendom van de woning. Op de waarde van het vruchtgebruik bij overlijden wordt er overdrachtsbelasting betaald. Dit tarief is afhankelijk van de regio. In Alicante is dit bijvoorbeeld 10%. In Málaga 7%.
Een voorbeeld. U koopt een woning van 400.000 euro in Alicante. Het vruchtgebruik bij aankoop komt op 29% of 116.000 euro. Bij overlijden van de laatste vruchtgebruiker bedraagt de waarde van de woning evenwel 550.000 euro. De waarde van het vruchtgebruik is op dat moment dan 159.500 euro (= 29% van 550.000 euro). Hierop betalen de erfgenamen dan 10%, namelijk 15.950 euro overdrachtsbelasting.
Hier vindt u meer informatie over een gesplitste aankoop voor inwoners van België.
Hoe werkt de gesplitste aankoop in Nederland?
De Nederlandse Successiewet voorziet in een fictiebepaling die een gesplitste aankoop viseert. Artikel 10 van deze wet zorgt ervoor dat de volle eigendom deel uitmaakt van de nalatenschap als er tijdens het leven van erflater bepaalde familieleden, waaronder de kinderen, de blote eigendom hebben verkregen, zonder dat zij hier direct of indirect voor hebben betaald.
De Spaanse woning wordt dus geheel tot de nalatenschap gerekend, onder aftrek van een op te renten koopsom voor de blote eigendom. Indien de koopsom van de blote eigendom is kwijtgescholden, mag dit bedrag niet van de verkrijging worden afgetrokken.
Een voorbeeld. U heeft een woning van 400.000 euro in Alicante gekocht, waarvan 29% vruchtgebruik (116.000 euro) voor u en 71% blote eigendom (284.000 euro) voor uw kind. Bij overlijden bedraagt de waarde 550.000 euro. Normaal gezien mag u de 284.000 euro van de blote eigendom, te vermeerderen met 6% per jaar, aftrekken van de 550.000 euro. Echter heeft u de blote eigendom in feite zelf gefinancierd door een lening die u heeft kwijtgescholden. Hierdoor wordt de volledige 550.000 euro in Nederland belast.
De betaalde Nederlandse schenkbelasting (met 6% oprenting per jaar) mag u in mindering brengen op de verkrijging. De verschuldigde Spaanse erfbelasting zal met de verschuldigde Nederlandse erfbelasting worden verrekend.
Hier vindt u meer informatie over de Nederlandse erfbelasting op Spaans vastgoed.
Besluit: gesplitste aankoop in Spanje voor Nederlanders zelden interessant
Voor inwoners van Nederland is een gesplitste aankoop in Spanje niet aangewezen. Eerst is er bij overlijden een overdrachtsbelasting verschuldigd in Spanje. Daarnaast betalen de erfgenamen ook nog eens de Nederlandse schenkbelasting op de volledige actuele waarde van de woning. Hierdoor is er geen sprake van een optimalisatie. Een alternatief kan de aankoop van een stuk van de volle eigendom zijn.