Wanneer u een onroerend goed in Portugal erft, zijn er vanuit een juridisch oogpunt drie belangrijke punten: het toepasselijke erfrecht, de Portugese belasting op nalatenschappen en de Vlaamse erfbelasting. Dit artikel zal daarom deze drie punten beknopt toelichten.
Het toepasselijke erfrecht
Het toepasselijke erfrecht bepaalt in se wie welke goederen zal ontvangen bij het openvallen van een nalatenschap. Indien de erflater vastgoed heeft in Portugal, zal het Portugese erfrecht niet per definitie gelden. Het land waarin de erflater zijn permanente verblijfplaats heeft, bepaalt immers het toepasselijke erfrecht. Dit betekent dat als u op moment van overlijden Belgisch resident bent met een tweede verblijf in Portugal, het Belgische erfrecht van toepassing zal zijn op de Portugese nalatenschap.
Indien u echter als Belg woonachtig bent in Portugal, zal uw gehele vermogen worden verdeeld volgens de Portugese erfrechtelijke bepalingen. Met andere woorden: uw erfgenamen zullen worden geconfronteerd met het Portugees erfrecht, welk ook een stelsel heeft van reservataire erfgenamen. U kunt het Portugese erfrecht evenwel vermijden door de opmaak van een (Portugees) testament waarin u de keuze opneemt voor het erfrecht van het land van uw nationaliteit. Zo’n testament dient u te registreren in het Portugese testamentenregister.
Los van het erfrecht staat de erfbelasting. De Portugese erfbelasting dient u te betalen ongeacht of de erflater al dan niet resident was in Portugal. Indien een Belgisch resident met vastgoed in Portugal overlijdt, betalen de erfgenamen belastingen op de goederen gelegen in Portugal.
Het koopproces in Portugal uitgelegd.
De erfbelasting in Portugal
In 2004 werd de Portugese erfbelasting technisch gezien afgeschaft, maar vervangen door een transactiebelasting, de Imposto do Selo. Deze belasting geldt ook voor nalatenschappen. In principe is er een vaststaand tarief van 10% op de waarde van de nalatenschap, maar de langstlevende echtgenoot, de kinderen, de kleinkinderen en de ouders van de erflater zijn vrijgesteld. Daarnaast zijn er nog mogelijke vrijstellingen op basis van het type goederen, zoals bv. persoonlijke spullen, de uitkering van een levensverzekering etc.
De erfbelasting in Vlaanderen
Als de erflater Rijksinwoner is van Vlaanderen, zal de nalatenschap worden onderworpen aan de Vlaamse erfbelasting. Dit is inclusief de goederen in het buitenland, waaronder Portugees vastgoed. Het tweede verblijf in Portugal zal dus meetellen voor de berekening van de progressieve tarieven in Vlaanderen. De te betalen erfbelasting in Portugal zult u echter kunnen aftrekken van de te betalen erfbelasting in Vlaanderen, maar omwille van de vrijstelling in Portugal is dat vaak nul.
Eén van de manieren om een erfbelasting in Vlaanderen te vermijden is de gesplitste aankoop.
