U wil overgaan tot het plaatsen van een veranda als aanbouw? Of misschien wilt u overgaan tot de aanbouw van een overkapping? Hiervoor gelden bepaalde regels. Deze regels dienen om verrommeling en hinder naar de buren toe tegen te gaan. U mag dus niet zomaar doen wat u wilt. In dit artikel lichten we toe welke regels er spelen bij het bijbouwen aan een bestaande woning.
Bijbouwen aan bestaande woning: moet ik een omgevingsvergunning aanvragen?
Of u een vergunning nodig heeft voor het bijbouwen aan een bestaande woning, is afhankelijk van verschillende factoren. Zo geldt voor bepaalde werken een vrijstelling van omgevingsvergunning.
In andere gevallen zal u kunnen volstaan met een loutere melding. Voor vrijstelling en melding gelden doorgaans bijzondere voorwaarden. Voldoet u niet aan deze voorwaarden, moet u een omgevingsvergunning aanvragen.
De mogelijkheid om voor het bijbouwen aan een bestaande woning gebruik te maken van vrijstelling of melding is onder meer afhankelijk van:
- Het gegeven of het goed gelegen is ruimtelijk kwetsbaar gebied zoals bos- of natuurgebied. In deze gebieden gelden andere regels.
- De ligging van het goed in een verkavelingsvergunning. In dit geval primeren de verkavelingsvoorschriften. Check daarom steeds goed of uw woning niet gelegen is binnen een verkaveling. Deze verkaveling kan immers zeer specifieke voorschriften opleggen voor de aanbouw van een veranda of overkapping.
- De vraag of de gemeente specifieke regels over bijbouwen aan een bestaande woning heeft aangenomen. Deze zullen meestal opgenomen zijn in een soort van gemeentelijke bouwcode. Een goed voorbeeld hiervan is de Antwerpse Bouwcode aangenomen door Stad Antwerpen. Deze bevat bijvoorbeeld specifieke bepalingen over de inrichting van voor-, zij- en achtertuinen.
Hier vindt u meer informatie over de mogelijkheden van een zonevreemde woning.
Hoe weet ik zeker of ik mag bijbouwen?
U controleert best eerst bij de gemeente of u een vergunning nodig heeft voor het bijbouwen aan een bestaande woning. Zij zal u zeggen welke regels er gelden voor het aanbouwen van een veranda of overkapping. In praktijk blijkt dit advies echter niet altijd even correct te zijn.
Laat uw vraag daarom altijd nakijken door een advocaat stedenbouw. Zo kan het zijn dat u bijvoorbeeld toch geen vergunning moet aanvragen. Of dat er toch een mogelijkheid is tot bijbouwen aan een bestaande woning, ook al zegt de gemeente u van niet.
Het Verzameldecreet Omgeving voorziet in een grondige wijziging van de handelingen waarvoor een vrijstelling of een melding vereist is. Gemeenten zullen niet langer kunnen bepalen dat voor bepaalde vrijgestelde handelingen toch een melding nodig is. Ook zullen zij niet langer kunnen bepalen dat voor bepaalde handelingen met meldingsplicht, er toch een vergunning nodig is. Enkel zullen zij voor bepaalde limitatief opgelijste handelingen nog kunnen voorzien in een bijkomende vergunningsplicht. De Vlaamse Regering moet deze wijziging wel nog verder uitwerken. Ook moet zij nog bepalen wanneer deze wijziging van kracht wordt. Tot dan blijft het oude systeem gelden.
Wanneer mag ik de werken starten met een vergunning?
In principe is een vergunning uitvoerbaar na 35 dagen. U dient echter rekening te houden met een aantal regels.
Hier vindt u meer informatie over wanneer u mag starten met de werken.
Welke sancties gelden er voor het bijbouwen aan een bestaande woning zonder vergunning?
In dit geval begaat u een bouwmisdrijf. U kan hiervoor gesanctioneerd worden. Een klacht van de buren is hiervoor niet vereist, maar kan er wel de aanleiding voor zijn. De politie zal hier een PV voor opstellen. Ook ambtenaren van het Vlaamse Gewest of de gemeente kunnen dit.
De boetes kunnen afhankelijk van de situatie sterk oplopen. Het wettelijke maximum is een administratieve geldboete van 400.000 of 2.000.000 euro. Welk maximum er geldt, is afhankelijk van het type bouwovertreding. De exacte hoogte van de geldboete valt niet exact te voorspellen. Zonder vereiste vergunning of melding kunnen de geldboetes al gauw oplopen tot enkele duizenden euro’s. In bepaalde gevallen riskeert u zelfs strafrechtelijke vervolging.
Hier vindt u meer informatie over de gevolgen van een bouwovertreding op uw vastgoed.
Welke andere risico’s loop ik indien ik geen vergunning of melding aanvraag?
U kan ook veroordeeld worden tot afbraak. Of tot het uitvoeren van aanpassingswerken. Dit staat los van een eventuele sanctionering. De gemeente of de buren kunnen dit steeds vorderen voor de burgerlijke rechter. De gemeente kan dit in bepaalde gevallen zelfs opleggen zonder naar de rechter te moeten gaan.
Bovendien leidt het onvergund bijbouwen aan een bestaande woning tot een waardevermindering van uw goed. De koper kan dit immers gebruiken om de prijs te beïnvloeden. Ook loopt u het risico dat u zelf later problemen ondervindt indien u de veranda aanbouw moet herstellen. Indien u dit opnieuw doet zonder vergunning of melding begaat u mogelijks een nieuwe bouwovertreding. Hiervoor kan u opnieuw gesanctioneerd worden. Ook indien de aanbouw van de overkapping reeds verjaard is.
Heeft u plannen om uw woning uit te breiden? Stel hier uw vragen.
Laatste update: november 2024
